ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΝΙΚΟΥ ΒΛ.ΣΦΥΡΟΕΡΑ ΄(Βίντεο ο ύμνος του ΕΑΜ της Νάξου)

Ο Νίκος Σφυρόερας γεννήθηκε το 1913 στ' Απεράθου της Νάξου. Σπούδασε νομική,φιλολογία, θέατρο και βιβλιοθηκονομία. Από τα φοιτητικά του χρόνια ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, αναλαμβάνοντας αρχισυντάκτης του περιοδικού Ελληνική Δημιουργία, και συνεργάστηκε με εφημερίδες και περιοδικά, με λογοτεχνικά άρθρα, κριτικές, ποιήματα,διηγήματα, ιστορικές και λαογραφικές μελέτες. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες του Ε.Ι.Ρ. καιπρωτοπόρους της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης. Το 1938 δημοσίευσε την πρώτη ποιητική του συλλογή Πύρεθρα και ακολούθησαν :

Ελληνικός Όρθρος (1954),Πολύμνια(1965),Ο Ιησούς πεινά (1975) και Συγκομιδή(1988). Έχει γράψει επίσης πλήθος λαογραφικών εργασιών, όπως Ιστορίες του Νικολού, Παναγιά η Απεραθίτισσα, Η ιστορία της ναξιακής σμύριδας κ.λ.π. Θεατρικά.....

έργα:  ΕλεύθεροιΠολιορκημένοι Α ́Κρατικό Βραβείο 1965), Θαλασσινή Πολιτεία, Ο Ληστής, Δειπνοσοφιστές και Αλαμάνα.

Έγραψε κινηματογραφικά σενάρια Μαύρη Γη (η πρώτη νεορεαλιστική ελληνική ταινία (1952)Το νησί των Ανέμων(1953), Το Μεγάλο Μυστικό (1963),Ου κλέψεις (Α ́ Βραβείο Σεναρίου Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσ/νίκης, 1965),Ο Παρθένος (1966),Ένα ΈναΤέσσερα (1976) κ.ά.

Μετέφρασε όλες τις τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, τις κωμωδίες του Αριστοφάνη, τα Ειδύλλια του Θεόκριτου, τους αρχαίους λυρικούς ποιητές, το μυθιστόρημα του Λόγγου Δάφνις και Χλόη, ενώ είναι είναι ο πρώτος παγκόσμια μεταφραστής του Μενάνδρου.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση (ΕΑΜ) και για τον λόγο αυτότιμήθηκε μετά την Απελευθέρωση με το Μετάλλιο Ανδρείας του Στρατάρχη Αλεξάντερ «για τη συμβολή του στην απελευθέρωση της Ευρώπης», ενώ το τραγούδι του «Χραμάκι Απεραθίτικο» έγινε ο ύμνος στο στόμα του Ναξιακού λαού δίνοντας το μήνυμα της Απελευέθερωσης. Ενεργό μέρος έλαβε επίσης στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου (1955-1959) γράφοντας άρθρα και ποιήματα αλλά και

παρουσιάζοντας ραδιοφωνικές εκμπομπές (και για αυτή του τη δράση τιμήθηκε απο τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο (πρώτο Πρόεδρο της Κυπρακής Δημοκρατίας).

Ο Νίκος Σφυρόερας απεβίωσε αιφνίδια στις 17 Σεπτεμβρίου 1989 αφήνοντας ένα τεράστιο ανέκδοτο έργο.

Ασχολήθηκε με πάμπολλους τομείς των γραμμάτων και των τεχνών.Υπήρξε ηθοποιός, δημοσιογράφος, θεατρικός συγγραφέας,σκηνοθέτης, μεταφραστής αρχαίων κειμένων, σεναριογράφος,αντιστασιακός. Κωμωδίες του Αριστοφάνη και του Μενάνδρου έχουν παρουσιαστεί σε δική του μετάφραση από το Εθνικό Θέατρο στο Ηρώδειο, και στην Επίδαυρο. Εγραψε τον ύμνο του ΕΑΜ της Νάξου. Πάνω από όλα όμως ήταν λαογράφος και κυρίως ποιητής με πέντε ποιητικές συλλογές και θεωρείται εκ των κορυφαίων Ναξίων λογοτεχνών. Ήταν και με το έργο του παραμένει,ογκόλιθος του πνεύματος και του πολιτι σμού,στυλοβάτης της λαικής μας παράδοσης. Στο σπίτι που γεννήθηκε στην Απείρανθο έχει τοποθετηθεί μαρμάρινη επιγραφή, το 2014 που αναφέρει, ¨Εδώ γεννήθηκε ο ποιητής Νίκος Σφυρόερας 1913-1989
  

Την παραμονή της Απελευθέρωσης, όπως γράφει ο Μιχάλης Γρατσίας στην Ιστορία για την Απελευθέρωση της Νάξου, ο Νίκος Σφυρόερας, που με το τέλος του πολέμου θα τιμηθεί με το μετάλλιο ανδρείας του στρατάρχη Αλεξάντερ «για τη συμβολή του στην απελευθέρωση της Ευρώπης», θα γράψει τον «Ύμνο του ΕΑΜ της Νάξου», που τραγούδησαν αντάρτες, στρατός και λαός αμέσως μετά την Απελευθέρωση στην παραλία της Χώρας της Νάξου, που γινότανε η παρέλαση.

Ο Μανώλης Χατζηπέτρος θα μας μεταφέρει νοερά σ’ εκείνη την ανεπανάληπτη στιγμή:

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ (ΜΑΝΩΛΗΣ ΧΑΤΖΗΠΕΤΡΟΣ)

Ο Ύμνος του ΕΑΜ της Νάξου

Στα βουνά μας ξεπροβάλλει μια Ανατολή χρυσή

Λευτεριά γιορτάζει πάλι το γαλάζιο μας νησί.

Η σκιά της Πολυκρίτης από πάνω μας πετά

Και το λεύτερο νησί της πάλι γλυκοχαιρετά.

Είναι σίδερο κι ατσάλι του λαού μας η καρδιά

στον αγώνα και στην πάλη προχωρεί για Λευτεριά.

Δεν μας λύγισαν οι πόνοι, μήτε η πείνα η φοβερή

και στη Νάξο ξημερώνει πάλι η ημέρα λαμπερή.

Ξαναγύρισε και πάλι της ανδρείας ο καιρός.

Ζήτω το ΕΑΜ της Νάξου. Ζήτω ο Λόχος ο Ιερός.