Όλες οι Δάφνες, οι Δάφνες Δαφνοπούλες.
Όλες τις εφίλησα και τις κορφολόγησα.
Μόνο μια Δάφνη, Δάφνη Δαφνοπούλα,
Γύρνα, καλέ μου,
φίλα τη διπλανή σου
ζερβά δεξά δική σου.
(δημοτικό τραγούδι από την Κωμιακή Νάξου)
Ο αποκριάτικος χορός «Δάφνη» και «Δάφνες δαφνοπούλες»
Το τραγούδι «Δάφνη» το τραγουδούσαν στην Κωμιακή Νάξου τις απόκριες, όταν χόρευαν τον χορό «Δάφνη» ή «Δάφνες Δαφνοπούλες», ο οποίος δεν συνοδεύεται από μουσικό όργανο, ο επικεφαλής του χορού τραγουδούσε μόνος έναν-έναν τους στίχους και τους επαναλάμβαναν στη συνέχεια όλοι μαζί οι χορευτές.
Λαογραφικόν υλικόν εκ Κωμιακής Νάξου, του νομού Κυκλάδων.
Ο χορός αυτός δεν χορευόταν σε δημόσιους χώρους ( πλάτσες, δώματα, καφενεία), όπως συνέβαινε με τους άλλους αποκριάτικους χορούς, αλλά μόνο σε σπίτια και με τη συμμετοχή προσώπων του οικογενειακού περιβάλλοντος του σπιτονοικοκύρη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, όταν έφθανε ο χορός στο ρεφρέν του τραγουδιού, οι άντρες χορευτές έκαναν πράξη αυτό που έλεγε ο στίχος «γύρνα, καλέ μου, φίλα τη διπλανή σου…» δηλαδή τα ζευγάρια του χορού αντάλλασσαν φιλιά.
Χορός ομαδικός κυκλικός, χορευόταν από άντρες και γυναίκες που κρατιούνταν εναλλάξ με τα χέρια απλωμένα στον ώμο του διπλανού τους. Όταν τραγουδούσαν το ρεφρέν «γύρνα καλέ μου φίλα τη διπλανή σου…» οι άντρες γυρνούσαν και φιλούσαν τη γυναίκα που είχαν δίπλα τους από την αριστερή πλευρά τους. Γι αυτό και τα ζευγάρια που μπαίναν σ’ αυτό το χορό ήταν ζευγάρια και στη ζωή.
Ο σκοπός του τραγουδιού είναι επηρεασμένος από τονωκαλαματιανό σκοπό. Τα βήματά του όμως δεν είναι εκείνα του καλαματιανού χορού, αλλά του Αγέρανου(Γέρανου) χορού της Πάρου, ο οποίος έχει τις ρίζες του στον αρχαίο χορό Γέρανο, τον οποίο, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ιστορικό και βιογράφο (1ος αιώνα μ.Χ.), ο Θησέας με τους 14 νέους-νέες Αθηναίους, επιστρέφοντας από την Κρήτη αφού σκότωσαν τον Μινώταυρο, προσορμίστηκαν στη Νάξο λόγω θαλασσοταραχής και στη συνέχεια κατευθύνθηκαν στην Δήλο, για να προσκυνήσουν στο ιερό του Θεού Απόλλωνα, για τη σωτηρία τους. Εκεί, έξω από το Ιερό του Θεού, γράφει ο Πλούταρχος, χόρεψαν τον Γέρανο χορό. Η σκηνή αυτή έχει αποτυπωθεί και σε αγγεία.
Ο αποκριάτικος χορός «Δάφνη» ή «δάφνες-Δαφνοπούλες» της Κωμιακής, που έχει τα ίδια ακριβώς βήματα με τον παριανό Αγέρανο, έχει τις ρίζες του και αυτός στον αρχαίο χορό «Γέρανο».
Νίκος Λεβογιάννης
Αγέρανος «Όλες οι δάφνες», Πάρος (Χοροστάσι)
gamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3092?fbclid=IwAR3lWuNvyRZO21cWXbuNveQx2RKb5pm_KoHvB0B9tkYRKAfdyOoZtgqL4D0
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου