ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Από το Βασίλη Χατζόπουλο: Τις απόκριες τα γλέντια δεν είχαν τελειωμό. Αρχίζανε από την Κυριακή του Ασώτου και τελειώνανε την Καθαρά Δευτέρα.

Ο χορός που κυριαρχούσε ήταν η βλάχα. Βέβαια, δεν έλειπε ο συρτός και το μπάλο και ιδιαίτερα τότε παιζόντουσαν πολλά αποκριάτικα καλαματιανά.
Την Τσικνοπέμπτη σφάζανε, κατά το έθιμο, όσοι είχαν γουρούνια δικά τους, και τσικνώνανε τους μεζέδες. Εκεί μαζεύοντανε φίλοι και γνωστοί, και ακολουθούσε μεγάλο....
φαγοπότι.
Το Σαββατοκύριακο το επόμενο, τρώγανε σχεδόν μόνο κρέας
απ' αυτά που είχαν σφάξει. Γι' αυτό αυτή η Κυριακή έχει ονομαστεί «Κρεάτινη». Εξαιτίας του ότι, αυτή την εποχή είναι βαρύς ο χειμώνας, οι μεζέδες και το καλό κρασί δεν έλειπαν από κανένα σπίτι
του χωριού. 'Έτσι σμίγανε οι φίλοι και οι γειτόνοι, και πήγαιναν ο ένας στο σπίτι του άλλου, και ακολουθούσαν τα μεζεκλίκια.
Την τελευταία Κυριακή των Απόκρεων τη λεγόμενη «τυρίνη», όλες οι οικογένειες τρώγανε μακαρονάδα με κρέας, το δε γλέντι
στα διάφορα καφενεία έδινε και έπαιρνε. Όχι μόνο με βιολιά και λαού-τα, αλλά περισσότερο με τσαμπουνοντούμπακα μέχρι και σουβλιάρια από καλάμι.

Από το Βασίλη Χατζόπουλο Χορεύετε:

Χορεύετε, χορεύετε τα νιάτα να χαρείτε

γιατί σε τούτη τη ζωή δεν θα τα ξαναβρείτε.

Χορεύετε, χορεύετε, παπούτσια μη λυπάστε
μα εκείνα ξεκουράζονται τη νύχτα που κοιμάστε.

Θα τη γλεντήσω τη ζωή κι αυτό θα κάνω μόνο,
θα διώχνω μέσα απ' την καρδιά κάθε καημό και πόνο.

 Σε άλλα χωριά φτιάχνανε μπαϊράκια (παρέες ντυμένοι αποκριάτικα) άλλοι κουδουνάτοι, άλλοι κορδελάτοι και πηγαίνανε από το ένα χωριό στο άλλο χορεύοντας σ' όλο το δρόμο και προκαλούσαν την προσοχή απ' όπου πέρναγαν. Στην Κωμιακή όμως δεν υπήρχε αυτό το έθιμο, παρά ντυνόντουσαν μασκαράδες και χόρευαν στα δώματα τραγουδώντας οι ίδιοι αν δεν είχαν βιολιά.
Εγώ τα πρώτα χρόνια έπαιζα και τραγουδούσα στο χωριό μου μέχρι που με άκουσε ο Μωρός (ο Μιχάλης Κονιτόπουλος), ο αξέχαστο, και ακούραστος βιολιτζής,που τον θαύμαζαν όλοι στο νησί για το ωραίο βιολί που έπαιζε. Εκείνος μου πρότεινε να πάω μαζεί του να γίνουμε τακίμι. Εγώ ευχαρίστως το δέχθηκα, για να γνωρίσω και να με γνωρίσουν όλοι οι Ναξιώτες και Ναξιώτησσες.


Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς και την Καθαρή Δευτέρα, όλο το τριήμερο αυτό προτιμούσαμε το Φιλότι, με το γέρο Κονιτόπουλο (Μωρό), επειδή ήταν και είναι το μεγαλύτερο χωριότης Νάξου, και οι χορευταράδες δεν τελειώνανε. Λόγω του ότι έχει τη μεγαλύτερη κοινότητα σε έκταση, οι περισσότεροι κάτοικοί του είναι κτηνοτρόφοι. Αυτή την εποχή έχουν πάντα πολλά λεφτά, από αρνόριφα και τυριά.

Κωμιακίτικη βλάχα Μπροβάλετε στα δώματα

Βλάχα

Αποκριάτικοι σκοποί και όμορφα τραγούδια
χορεύουν της απόκριες γριές και κοπελούδια.

Μπροβάλετε στα δώματα να δείτε ξεφαντώματα
Η Ζωή περνά και πάει, πίσω δε ξαναγυρνάει.

Ας τραγουδήσω κι ας χαρώ, ας παίξω κι ας γελάσω
τα νιάτα δεν πουλιούνται πια, να τα ξαναγοράσω.

Μπροβάλετε στα δώματα να δείτε ξεφαντώματα
Η ζωή περνά και πάει πίσω δεν ξαναγυρνάει.

Μάταια είναι n ζωή τα πάντα ματαιότης
κι ένα λουλούδι ψεύτικο είναι n ανθρωπότης.

Μπροβάλετε στα δώματα να δείτε ξεφαντώματα
Η ζωή περνά και πάει πίσω δεν ξαναγυρνάει.
***