γράφει ο φιλόλογος Νίκος Ι. Λεβογιάννης
Ο Γιάννης Φ. Μαργαρίτης γεννήθηκε τo 1914 στο Αγερσανί Νάξου και ασκούσε το επάγγελμα του εμποροράπτη, αρχικά στην Αθήνα (πριν από την Κατοχή), όπου είχε και δικό του ραφείο και στη συνέχεια στη Νάξο, όπου εγκαταστάθηκε το 1941 και έμεινε ως τον θάνατό του. Στη διάρκεια της Κατοχής εντάχτηκε στο ΕΑΜ Νάξου και αγωνίστηκε εναντίον των κατακτητών.
Με την ίδρυση της ΕΔΑ το 1951 εντάχθηκε στο κόμμα αυτό και έδρασε πολιτικά στη Νάξο. Ήταν φίλος του Μανώλη Γλέζου και του Νικηφόρου Μανδηλαρά. Για την αγωνιστική του δράση υπέστη απηνείς διωγμούς, συλλήψεις, φυλακίσεις και εξορίες απ’ το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος.
Με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 συνελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου 1967 στη Νάξο, κρατήθηκε στα κρατητήρια της αστυνομίας και στη συνέχεια αυτός ο σεμνός και σεβάσμιος πατριώτης, διαπομπεύτηκε κυριολεκτικά δεμένος με τις χειροπέδες στην παραλία της Νάξου, συνοδευόμενος από χωροφύλακες που τον οδηγούσαν με τα πόδια από το κτίριο της αστυνομίας (περιοχή Πραντούνα) στο πλοίο, για να τον μεταφέρουν στη Σύρο. Ακόμη και μέσα στο πλοίο τον είχαν δεμένο με τις χειροπέδες. Στη συνέχεια με απόφαση της Επιτροπής Δημοσίας Ασφαλείας Κυκλάδων εκτοπίστηκε στη Γυάρο αρχικά και στο τέλος Οκτωβρίου 1967 μεταφέρθηκε στο Παρθένι Λέρου, όπου εκτοπίστηκαν τελικά τα πιο «επικίνδυνα» στελέχη του προοδευτικού κινήματος, κυρίως οι παλιοί και έμπειροι κομμουνιστές.
Στα δύο χρόνια της εκτόπισής του ο Μαργαρίτης πέρασε από τη Γυάρο, το Παρθένι Λέρου και την Σκάλα Ωρωπού. Το αιτιολογικό των αποφάσεων εκτόπισης ήταν το συνηθισμένο σ’ αυτές τις περιπτώσεις: «τόσο κατά το απώτερον παρελθόν όσον και κατά το πρόσφατον τοιούτον ανέπτυξε σοβαράν και αξιόλογον κομμουνιστικήν δράσιν, ενήργησεν συνομωτικώς και δραστηρίως διά την αναδιοργάνωσιν του παρανόμου μηχανισμού του ΚΚΕ εν τη περιοχή του Νομού Κυκλάδων και αλλαχού, ενήργει εράνους υπέρ του ΚΚΕ και κομμουνιστικήν προπαγάνδαν και εμύησεν πολλά άτομα εις τον κομμουνισμόν…». Η ΕΔΑΝ Κυκλάδων με το αιτιολογικό ότι: «Εν… όψει της προαναφερομένης δραστηριότητος τούτων και του γεγονότος ότι οι ανωτέρω καίτοι τους παρεσχέθη υπό του κράτους η ευκαιρία να επιδείξωσιν μεταμέλειαν και να επανέλθουν εις τας οικίας των εις ουδεμίαν προς τούτο ενέργειαν προέβησαν…», έκρινε τον Ιω. Φ. Μαργαρίτη «…λίαν επικίνδυνον εις την Δημοσίαν και εθνικήν Ασφάλειαν και θεωρεί την παραμονήν του εις τον τόπον κατοικίας του επισφαλή και ασύμφορον διά την ασφάλειαν του κράτους…» και αποφάσισε την εκτόπισή του για ένα χρόνο στο στρατόπεδο Παρθενίου Λέρου (απόφαση αριθμ. 1/16.12. 1967 της Ε.Δ.Α.Ν. Κυκλάδων). Με την ίδια απόφαση εκτοπίστηκαν στη Λέρο και οι Κυκλαδίτες Δαλέζιος Γ., Μοάτσος Δ., Ψαρρός Ιω. και Σκόρδος Σταμ. Ο Μαργαρίτης έκανε Έφεση κατά της απόφασης αυτής στις 26.1.1968, την οποία απέρριψε ο υπουργός Δημόσιας Τάξης με απόφασή του στις 15.3.1968 ως αβάσιμη και διέταξε την εκτέλεση της απόφασης της ΕΔΑΝ Κυκλάδων και με με τη λήξη της η ΕΔΑΝ Κυκλάδων, με την με αριθμ. 3/25.4.1968 απόφασή της παρατείνει για ένα ακόμη έτος την εκτόπιση του Μαργαρίτη στη Γυάρο με το γνωστό αιτιολογικό ότι «κρίνει τούτον επικίνδυνον εις την Δημοσίαν Τάξιν και Ασφάλειαν και παρατείνει την εκτόπισίν του επί εν έτος εις την νήσον Γυάρον, προς δε χαρακτηρίζει αυτόν εύπορον και ικανόν προς εργασίαν…», για να ακολουθήσει και δεύτερη απόφαση της ΕΔΑΝ Κυκλάδων, η 7/24.9.1969 με την οποία ανανεώνεται για ένα ακόμη χρόνο η εκτόπιση του Μαργαρίτη στο στρατόπεδο Σκάλας Ωροπού με το αιτιολογικό ότι: «ούτος, παρά την επί δύο έτη κράτησίν του εν εκτοπίσει, τας συστάσεις και νουθεσίας όπως παύση την εγκληματικήν διά την Ελλάδα δράσιν του, όχι μόνον ουδεμίαν μεταμέλειαν επεδείξατο, αλλ’ αρνείται να δηλώση, έστω και προφορικώς, ότι αφιέμενος ελεύθερος δεν θα αναμιχθή εις τας παρανόμους ενεργείας κατά του κράτους, της Δημοσίας Τάξεως και Ασφαλείας και ότι θα διάγη φιλησύχως και νομιμοφρόνως, προκύπτει σαφώς ότι αφιέμενος ελεύθερος θέλει εξακολουθήσει την κομμουνιστικήν αντεθνικήν του δράσιν. Επειδή προκύπτει ότι είναι λίαν επικίνδυνον στέλεχος του ΚΚΕ, αποφαίνεται και κρίνει τούτον επικίνδυνον εις την δημοσίαν τάξιν και Ασφάλειαν και παρατείνει την εκτόπισίν του επί έν έτος εις το Στρατόπεδον Σκάλας Ωρωπού Αττικής, προς δε χαρακτηρίζει αυτόν εύπορον και ικανόν προς εργασίαν…».
Ο Ι. Μαργαρίτης αφέθηκε τελικά ελεύθερος από το στρατόπεδο Σκάλας Ωρωπού στις 12 Φεβρουαρίου 1970 και επέστρεψε στη Νάξο.
— μαζί μεΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΙΩ.Με την ίδρυση της ΕΔΑ το 1951 εντάχθηκε στο κόμμα αυτό και έδρασε πολιτικά στη Νάξο. Ήταν φίλος του Μανώλη Γλέζου και του Νικηφόρου Μανδηλαρά. Για την αγωνιστική του δράση υπέστη απηνείς διωγμούς, συλλήψεις, φυλακίσεις και εξορίες απ’ το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος.
Με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 συνελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου 1967 στη Νάξο, κρατήθηκε στα κρατητήρια της αστυνομίας και στη συνέχεια αυτός ο σεμνός και σεβάσμιος πατριώτης, διαπομπεύτηκε κυριολεκτικά δεμένος με τις χειροπέδες στην παραλία της Νάξου, συνοδευόμενος από χωροφύλακες που τον οδηγούσαν με τα πόδια από το κτίριο της αστυνομίας (περιοχή Πραντούνα) στο πλοίο, για να τον μεταφέρουν στη Σύρο. Ακόμη και μέσα στο πλοίο τον είχαν δεμένο με τις χειροπέδες. Στη συνέχεια με απόφαση της Επιτροπής Δημοσίας Ασφαλείας Κυκλάδων εκτοπίστηκε στη Γυάρο αρχικά και στο τέλος Οκτωβρίου 1967 μεταφέρθηκε στο Παρθένι Λέρου, όπου εκτοπίστηκαν τελικά τα πιο «επικίνδυνα» στελέχη του προοδευτικού κινήματος, κυρίως οι παλιοί και έμπειροι κομμουνιστές.
Στα δύο χρόνια της εκτόπισής του ο Μαργαρίτης πέρασε από τη Γυάρο, το Παρθένι Λέρου και την Σκάλα Ωρωπού. Το αιτιολογικό των αποφάσεων εκτόπισης ήταν το συνηθισμένο σ’ αυτές τις περιπτώσεις: «τόσο κατά το απώτερον παρελθόν όσον και κατά το πρόσφατον τοιούτον ανέπτυξε σοβαράν και αξιόλογον κομμουνιστικήν δράσιν, ενήργησεν συνομωτικώς και δραστηρίως διά την αναδιοργάνωσιν του παρανόμου μηχανισμού του ΚΚΕ εν τη περιοχή του Νομού Κυκλάδων και αλλαχού, ενήργει εράνους υπέρ του ΚΚΕ και κομμουνιστικήν προπαγάνδαν και εμύησεν πολλά άτομα εις τον κομμουνισμόν…». Η ΕΔΑΝ Κυκλάδων με το αιτιολογικό ότι: «Εν… όψει της προαναφερομένης δραστηριότητος τούτων και του γεγονότος ότι οι ανωτέρω καίτοι τους παρεσχέθη υπό του κράτους η ευκαιρία να επιδείξωσιν μεταμέλειαν και να επανέλθουν εις τας οικίας των εις ουδεμίαν προς τούτο ενέργειαν προέβησαν…», έκρινε τον Ιω. Φ. Μαργαρίτη «…λίαν επικίνδυνον εις την Δημοσίαν και εθνικήν Ασφάλειαν και θεωρεί την παραμονήν του εις τον τόπον κατοικίας του επισφαλή και ασύμφορον διά την ασφάλειαν του κράτους…» και αποφάσισε την εκτόπισή του για ένα χρόνο στο στρατόπεδο Παρθενίου Λέρου (απόφαση αριθμ. 1/16.12. 1967 της Ε.Δ.Α.Ν. Κυκλάδων). Με την ίδια απόφαση εκτοπίστηκαν στη Λέρο και οι Κυκλαδίτες Δαλέζιος Γ., Μοάτσος Δ., Ψαρρός Ιω. και Σκόρδος Σταμ. Ο Μαργαρίτης έκανε Έφεση κατά της απόφασης αυτής στις 26.1.1968, την οποία απέρριψε ο υπουργός Δημόσιας Τάξης με απόφασή του στις 15.3.1968 ως αβάσιμη και διέταξε την εκτέλεση της απόφασης της ΕΔΑΝ Κυκλάδων και με με τη λήξη της η ΕΔΑΝ Κυκλάδων, με την με αριθμ. 3/25.4.1968 απόφασή της παρατείνει για ένα ακόμη έτος την εκτόπιση του Μαργαρίτη στη Γυάρο με το γνωστό αιτιολογικό ότι «κρίνει τούτον επικίνδυνον εις την Δημοσίαν Τάξιν και Ασφάλειαν και παρατείνει την εκτόπισίν του επί εν έτος εις την νήσον Γυάρον, προς δε χαρακτηρίζει αυτόν εύπορον και ικανόν προς εργασίαν…», για να ακολουθήσει και δεύτερη απόφαση της ΕΔΑΝ Κυκλάδων, η 7/24.9.1969 με την οποία ανανεώνεται για ένα ακόμη χρόνο η εκτόπιση του Μαργαρίτη στο στρατόπεδο Σκάλας Ωροπού με το αιτιολογικό ότι: «ούτος, παρά την επί δύο έτη κράτησίν του εν εκτοπίσει, τας συστάσεις και νουθεσίας όπως παύση την εγκληματικήν διά την Ελλάδα δράσιν του, όχι μόνον ουδεμίαν μεταμέλειαν επεδείξατο, αλλ’ αρνείται να δηλώση, έστω και προφορικώς, ότι αφιέμενος ελεύθερος δεν θα αναμιχθή εις τας παρανόμους ενεργείας κατά του κράτους, της Δημοσίας Τάξεως και Ασφαλείας και ότι θα διάγη φιλησύχως και νομιμοφρόνως, προκύπτει σαφώς ότι αφιέμενος ελεύθερος θέλει εξακολουθήσει την κομμουνιστικήν αντεθνικήν του δράσιν. Επειδή προκύπτει ότι είναι λίαν επικίνδυνον στέλεχος του ΚΚΕ, αποφαίνεται και κρίνει τούτον επικίνδυνον εις την δημοσίαν τάξιν και Ασφάλειαν και παρατείνει την εκτόπισίν του επί έν έτος εις το Στρατόπεδον Σκάλας Ωρωπού Αττικής, προς δε χαρακτηρίζει αυτόν εύπορον και ικανόν προς εργασίαν…».
Ο Ι. Μαργαρίτης αφέθηκε τελικά ελεύθερος από το στρατόπεδο Σκάλας Ωρωπού στις 12 Φεβρουαρίου 1970 και επέστρεψε στη Νάξο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου